Niedoczynność tarczycy u psów – przyczyny, objawy i leczenie

Niedoczynność tarczycy u psów to stan, który może znacząco wpływać na jakość życia naszych czworonożnych pupili, objawiając się przez szereg kłopotliwych symptomów i wymagając starannej diagnozy oraz konsekwentnego leczenia. Objawy są często subtelne i rozwijają się stopniowo, co może utrudniać wczesne rozpoznanie. Na szczęście, dzięki postępom w medycynie weterynaryjnej, niedoczynność tarczycy u psów jest chorobą, którą można skutecznie kontrolować. Leczenie zazwyczaj obejmuje dożywotnią suplementację hormonów tarczycy, co pozwala psom na długie i szczęśliwe życie.

Przyjrzyjmy się bliżej przyczynom, objawom oraz metodom diagnozowania i leczenia niedoczynności tarczycy u psów. 

Niedoczynność tarczycy u psa – jakie są przyczyny?

Niedoczynność tarczycy u psa jest stanem, w którym nie produkuje ona wystarczającej ilości hormonów, co ma kluczowe znaczenie dla regulacji metabolizmu. Chociaż dokładna przyczyna niedoczynności tarczycy bywa trudna do jednoznacznego ustalenia, istnieje kilka znanych czynników, które indukować rozwój tej choroby u psów.

1. Choroby autoimmunologiczne. Jedną z najczęstszych przyczyn niedoczynności tarczycy u psów jest zapalenie tarczycy o podłożu autoimmunologicznym, w którym układ odpornościowy psa atakuje własne tkanki tarczycy, prowadząc do jej uszkodzenia i zmniejszonej produkcji hormonów.
2. Leczenie chorób innych tarczycy. Leczenie innych chorób tarczycy, takich jak jej nadczynność, za pomocą leków, radioterapii lub chirurgicznej resekcji części tarczycy, może czasami prowadzić do niedoczynności tarczycy jako efektu ubocznego.
3. Wrodzone defekty. W niektórych przypadkach, szczenięta rodzą się z wrodzoną niedoczynnością tarczycy, co jest skutkiem nieprawidłowo rozwiniętej lub całkowicie nieobecnej tarczycy. To stan znany jako wrodzona niedoczynność tarczycy.
4. Atrofia (zanik) tarczycy. Inną przyczyną może być atrofia tarczycy, w której zdrowa tkanka tarczycy jest stopniowo zastępowana przez tkankę łączną, co ogranicza zdolność gruczołu do produkcji hormonów.
5. Dieta. Dieta uboga w jod może również przyczyniać się do niedoczynności tarczycy, ponieważ jod jest niezbędny do produkcji hormonów tarczycy.
6. Czynniki genetyczne. Niektóre rasy psów, jak doberman, golden retriever, sznaucer, cocker spaniel, czy beagle, są bardziej predysponowane do rozwijania niedoczynności tarczycy, co sugeruje, że genetyka może odgrywać rolę w predyspozycji do tej choroby.

Przeczytaj na blogu: Alergia u psa. Objawy i leczenie. Jaką karmę wybrać?

Objawy niedoczynności tarczycy u psa

Niedoczynność tarczycy u psów może prowadzić do wielu niepokojących objawów, które mogą wpływać na ogólny stan zdrowia i samopoczucie zwierzęcia. Objawy te mogą być różnorodne i rozwijać się stopniowo, co czasem utrudnia ich wczesne rozpoznanie.

Oto najczęstsze objawy niedoczynności tarczycy u psów:

1. Zmiany w masie ciała. Nieuzasadniony przyrost masy ciała przy braku zmian w diecie lub aktywności fizycznej jest jednym z charakterystycznych objawów niedoczynności tarczycy.
2. Zmęczenie i mniejsza aktywność. Psy z niedoczynnością tarczycy często wykazują zmniejszoną energię i entuzjazm do zabawy lub ćwiczeń, nawet jeśli wcześniej były bardzo aktywne.
3. Zmiany w skórze i sierści. Suche, łamliwe, wypadające futro, a także ciemnienie, pogrubienie i utrata elastyczności skóry (hiperpigmentacja), zwłaszcza na brzuchu i w okolicach oczu, są typowymi objawami. Szczenięta mogą również doświadczać opóźnionego linienia.
4. Wrażliwość na zimno. Psy z niedoczynnością tarczycy mogą szukać cieplejszych miejsc do leżenia i wydawać się mniej tolerancyjne na niskie temperatury.
5. Zmiany behawioralne. Zmiany w zachowaniu, takie jak apatia, depresja, czy zmniejszenie entuzjazmu do interakcji z ludźmi i innymi zwierzętami, są częste w przebiegu choroby.
6. Problemy z układem rozrodczym. U samic mogą występować nieprawidłowości w cyklach rujowych lub problemy z ciążą, podczas gdy samce mogą wykazywać zmniejszone libido.
7. Zmiany neurologiczne. W rzadkich przypadkach, niedoczynność tarczycy może prowadzić do objawów neurologicznych, takich jak ataksja (nieskoordynowane ruchy) lub drgawki.
8. Zmiany w aparacie ruchu. Trudności we wstawaniu, słabość mięśniowa oraz ogólne problemy z poruszaniem się mogą być związane z niedoczynnością tarczycy.
9. Problemy ze słuchem. W niektórych przypadkach, niedoczynność tarczycy może przyczynić się do utraty słuchu.

Ważne jest, aby właściciele psów, którzy zauważą u swojego pupila jakiekolwiek z powyższych objawów, skonsultowali się z lekarzem weterynarii. Diagnoza niedoczynności tarczycy opiera się na badaniach klinicznych i laboratoryjnych, a wczesne wykrycie i leczenie mogą znacząco poprawić jakość życia psa.

Jak przebiega leczenie niedoczynności tarczycy?

Leczenie niedoczynności tarczycy u psów zazwyczaj obejmuje terapię hormonalną mającą na celu zastąpienie brakujących hormonów tarczycy. Proces leczenia rozpoczyna się od dokładnej diagnozy, która wymaga wykonania odpowiednich badań.

Diagnostyka

Aby zdiagnozować niedoczynność tarczycy, lekarz weterynarii weterynarz zleci szereg badań, w tym:

• Badania krwi. Najważniejszym badaniem jest oznaczenie poziomu hormonów tarczycy w surowicy krwi, głównie tyroksyny (T4) oraz trójjodotyroniny (T3). Niski poziom tych hormonów może wskazywać na niedoczynność tarczycy.
• Testy funkcji tarczycy. Mogą zostać przeprowadzone dodatkowe testy, takie jak test TSH (hormonu stymulującego tarczycę) oraz testy antyciał przeciwtarczycowych, aby ocenić funkcjonowanie tarczycy i wykryć ewentualne autoimmunologiczne przyczyny niedoczynności.
• Badanie kliniczne. Weterynarz przeprowadzi również dokładne badanie fizykalne psa, aby wykryć inne symptomy niedoczynności tarczycy, takie jak zmiany skórne czy przyrost masy ciała.

Leczenie

Po zdiagnozowaniu niedoczynności tarczycy, leczenie zazwyczaj polega na dożywotnim podawaniu lewotyroksyny – syntetycznej formy hormonu tyroksyny. Dawka leku jest indywidualnie dostosowywana dla każdego psa i zależy od poziomu niedoczynności, wagi zwierzęcia oraz jego ogólnego stanu zdrowia. Kluczowe aspekty leczenia to:

• Regularne podawanie lewotyroksyny. Lek podaje się raz lub dwa razy dziennie przez całe życie psa.
• Monitorowanie i dostosowywanie dawki. Regularne wizyty kontrolne u lekarza weterynarii są niezbędne, aby monitorować poziom hormonów tarczycy i dostosowywać dawkę leku w razie potrzeby. Badania kontrolne są zazwyczaj przeprowadzane co kilka tygodni po rozpoczęciu leczenia, a następnie co kilka miesięcy lub rok, w zależności od stabilności stanu psa.
• Obserwacja efektów leczenia. Opiekun psa powinien obserwować i zgłaszać lekarzowi weterynarii wszelkie zmiany w zachowaniu, apetycie, poziomie aktywności oraz wyglądzie skóry i sierści, które mogą wskazywać na potrzebę dostosowania dawki leku.

Leczenie niedoczynności tarczycy jest zazwyczaj bardzo skuteczne i pozwala psom na długie i zdrowe życie.  

Przeczytaj na blogu:

Jak karmić psa? Praktyczny poradnik dla wszystkich właścicieli psów

Ile razy dziennie karmić psa?

Czy można zapobiegać chorobom tarczycy u psa?

Zapobieganie chorobom tarczycy u psów jest trudne, ponieważ wiele przypadków niedoczynności tarczycy wynika z czynników genetycznych lub autoimmunologicznych, które są poza kontrolą właścicieli.

Niemniej jednak, istnieje kilka działań, które mogą pomóc zmniejszyć ryzyko wystąpienia problemów z tarczycą lub przynajmniej wspierać ogólny stan zdrowia tarczycy u psów.

• Zapewnienie psu zbilansowanej diety, bogatej w niezbędne składniki odżywcze, może wspomagać zdrowie tarczycy. Należy zwrócić uwagę na właściwe źródła jodu, który jest kluczowy dla produkcji hormonów tarczycy, choć należy pamiętać, że nadmiar jodu również może być szkodliwy.
• Regularne wizyty u lekarza weterynarii, w tym kontrolne badania krwi, mogą pomóc w wczesnym wykrywaniu problemów z tarczycą lub innych stanów zdrowotnych, które mogą wpływać na funkcjonowanie tarczycy.
• Otyłość może wpływać na zdrowie tarczycy i ogólny stan zdrowia psa, dlatego ważne jest, aby utrzymywać psa w zdrowej wadze poprzez zbilansowaną dietę i regularną aktywność fizyczną.

Przeczytaj na blogu:

Otyłość u psów – kiedy Twój pies ma nadwagę?

Jak walczyć z otyłością u psów?

Niektóre badania sugerują, że ekspozycja na pewne toksyny środowiskowe, może wpływać na zdrowie tarczycy. Choć całkowite uniknięcie toksyn może być niemożliwe, warto być świadomym potencjalnych źródeł i o ile to możliwe, ograniczać ekspozycję psa na szkodliwe substancje, do których zaliczamy:

1. Pestycydy i herbicydy, czyli chemikalia stosowane w rolnictwie i ogrodnictwie. Psy mogą być narażone na te toksyny przez kontakt ze skażoną trawą lub jedzenie.
2. Bisfenol A (BPA) czyli związek chemiczny używany do produkcji niektórych plastików. Psy mogą być narażone poprzez gryzienie plastikowych zabawek czy poidełek.
3. Metale ciężkie, jak ołów, rtęć i kadm.  Psy mogą być narażone na te metale poprzez zanieczyszczoną wodę, jedzenie lub środowisko.
4. Flamretardanty (opóźniacze palenia) stosowane do zapobiegania rozprzestrzenianiu się ognia w materiałach takich jak tkaniny meblowe, dywany czy elektronika.

Działania świadomego opiekuna mogą wspierać ogólny stan zdrowia psa, ważne jest jednak, aby pamiętać, że nie gwarantują one całkowitego uniknięcia problemów z tarczycą. Genetyka i inne niekontrolowane czynniki mogą nadal prowadzić do rozwoju jej chorób.