Kaszel kenelowy u psa. Objawy i jak leczyć kaszel kenelowy?

Kaszel kenelowy to groźna, zaraźliwa choroba, która najczęściej pojawia się u szczeniąt, psich seniorów, psów o obniżonej odporności, a także w większych skupiskach czworonogów. Z uwagi na to, że drobnoustroje przenoszące chorobę rozprzestrzeniają się bardzo szybko, kaszlem kenelowym może zarazić się wiele osobników w krótkim czasie.

Z tego artykułu dowiesz się:

• jakie są przyczyny i objawy choroby,
• jak wygląda rozpoznanie i terapia kaszlu kenelowego,
• jakie inne choroby u psa zwiastuje kaszel.

Czym jest kaszel kenelowy?

Kaszel kenelowy jest chorobą układu oddechowego u psów, rozprzestrzenianą drogą kropelkową, która charakteryzuje się uporczywym kaszlem, powiększeniem węzłów chłonnych podżuchwowych oraz innymi objawami związanymi z wirusowo-bakteryjnym zapaleniem głównie górnych dróg oddechowych (tj. gardła, krtani i tchawicy). Nieleczona może prowadzić nawet do śmierci.

Ponieważ do jego wystąpienia predysponuje dość znaczna ilość czynników, nazwa kaszel kenelowy została obecnie zastąpiona nazwą zakaźnego zespołu oddechowego – CIRD (ang. Canine Infectious Respiratory Disease) lub też zakaźnego zapalenia oskrzeli i tchawicy u psów.

Jakie są przyczyny i objawy kaszlu kenelowego?

Etiopatogeneza wystąpienia CIRD jest złożona, a lista czynników (patogenów), które przyczyniają się do jego wystąpienia nie jest „zamknięta”. Niemniej jednak to, czy CIRD się rozwinie i jaki będzie przebieg choroby, zależy od stanu zdrowia psiego gospodarza, patogenu(-ów) oraz środowiska.

Zasadnicze znaczenie mają: brak odpowiedniej odporności, przewlekły stres, zbyt duże nagromadzenie zwierząt w jednym miejscu i inne. Wśród patogenów odpowiedzialnych za wystąpienie CIRD identyfikuje się około 15 czynników bakteryjnych i wirusowych.

Są to wirusy takie, jak:

• CAV-2 (Canine Adenovirus typ 2 – adenowirus psów typu 2),
• CPiV (Canine Parainfluenza Virus – wirus parainfluenzy psów),
• CHV-1 (Canine Herpes Virus 1 – herpeswirus psów typu 1),
• CDV (Canine Distemper Virus – wirus nosówki psów),
• CRCoV (Canine Respiratory Coronavirus – koronawirus oddechowy psów),
• CBoV (Canine Boca Virus – bokawirus psów),
• CnPnV (Canine Pneumo Virus – pneumowirus psów),
• CIV (Canine Influenza Virus – wirus grypy psów).

Natomiast wśród czynników bakteryjnych wyróżnia się: bakterie krztuśca Bordetella bronchiseptica i Mycoplasma cynos. Czynnikami wikłającymi mogą być także: Streptococcus canis, Mycoplasma canis, Pasteurella multocida, Klebsiella pneumoniae oraz Streptococcus zooepidemicus.

Typowymi objawami klinicznymi CIRD są: dławiący kaszel, wypływ z nosa i spojówek, kichanie, duszność. Zazwyczaj towarzyszą temu objawy niespecyficzne, takie jak uogólnione posmutnienie chorego psa, zmniejszony apetyt czy wymioty, następnie pojawia się wysoka gorączka. 

Przeczytaj na blogu: Probiotyk dla psa – kiedy warto podawać i jaki wybrać?

Jak leczyć kaszel kenelowy u psa?

Leczenie CIRD jest złożone i zależne od stanu zaawansowania choroby oraz wyników badań wymazów z dróg oddechowych (gardła), czy popłuczyn z drzewa oskrzelowego itd., badań serologicznych czy badań PCR w kierunku patogenów CIRD.

W łagodnych postaciach pomocne jest podawanie preparatów na bazie beta-glukanu (Veto-mune), który wspiera odporność zwierzęcia oraz syropów dla psów (Ve-tussin), które pomagają łagodzić uciążliwy kaszel. W przypadku ciężkiego przebiegu choroby lekarz może przepisać leki przeciwkaszlowe, przeciwgorączkowe i celowane antybiotyki.

Czas trwania choroby, jak i leczenie kaszlu kenelowego może trwać nawet do ośmiu tygodni. O jego wprowadzeniu i czasie stosowania decyduje lekarz weterynarii.

Czy domowe sposoby na kaszel kenelowy są skuteczne i bezpieczne?

Z domowych sposobów wspomagających leczenie choroby należy wymienić inhalacje z użyciem środków nawilżających drogi oddechowe lub rozrzedzających wydzielinę. Niemniej nie każdy pies toleruje taki zabieg.

Przeczytaj na blogu: Minerały i witaminy dla psa potrzebne do utrzymania pełni zdrowia

Czy szczepienia przeciw kaszlowi kenelowemu są skuteczne?

W profilaktyce swoistej dostępne są szczepienia przeciwko wirusom: CPiV, CAV-2, CDV oraz przeciw bakterii Bordetella bronchiseptica i wirusowi CIV w rejonach endemicznych. Szczepienia przeciwko adenowirozie i nosówce są zalecane u każdego psa. Szczepionka donosowa przeciwko kaszlowi kenelowemu dociera bezpośrednio do układu oddechowego i tam buduje odporność miejscową.

Szczepienia przeciwko pozostałym czynnikom etiologicznym wymienionym powyżej są uznane za dodatkowe i powinny być wykonywane, gdy istnieje ryzyko zachorowania.

Zalecana jest coroczna rewakcynacja szczepionką przeciwko Bordetella bronchiseptica i CPiV, zwłaszcza u psów w grupach podwyższonego ryzyka. Szczepionki są skuteczne, jeżeli są wykonywane, a następnie powtarzane w odpowiednim schemacie. 

Twój pies kaszle? Jakie są inne przyczyny psiego kaszlu?

Nie zawsze kaszel u psa oznacza kaszel kenelowy, czyli CIRD. Silny kaszel może również wskazywać na problemy z sercem, infekcje dróg oddechowych lub inne przyczyny. Dlatego jeżeli Twojego psa męczy kaszel, nie czekaj i udaj się do lekarza weterynarii, aby wyjaśnić jego przyczynę. 

Infekcje górnych dróg oddechowych

Infekcje dróg oddechowych u psów nie są tak częste jak u ludzi. Najczęściej kaszel występuje przy zapaleniu gardła lub krtani. Częstą przyczyną szczególnie u młodych psów jest zjadanie w zimie śniegu lub gryzienie sopli lodu. Latem zapalenie gardła wynika zazwyczaj z wypicia zimnej wody lub zjedzenia lodów.

Na choroby infekcyjne dróg oddechowych najbardziej narażone są zwierzęta młode, stare lub chore i niedożywione. U nich bowiem najczęściej dochodzi do spadku odporności. Czynnikiem predysponującym jest też duże zagęszczenie zwierząt (duże hodowle, kenele, schroniska), brak odpowiednich warunków bytowania czy przewlekły stres.  

Kaszel sercowy u psa

Kaszel może wynikać również z chorób serca u psów. Wówczas obserwuje się kaszel w okresach wieczornych lub po odpoczynku. Psy z chorobami serca są zazwyczaj szczupłe. 

Kaszel wsteczny u psa

Kaszel wsteczny u psa nie jest objawem chorobowym. Wynika on ze skurczów krtani w odpowiedzi na czynnik wyzwalający, np. ucisk obroży podczas nagłego szarpnięcia smyczą, nagła zmiana temperatury otoczenia czy intensywne emocje. Staramy się zapobiegać jego wystąpieniu poprzez zamianę obroży na szelki czy odpowiedni trening behawioralny w przypadku emocjonalnych i pobudliwych psów. 

Przeczytaj na blogu: Jak wzmocnić odporność psa i kota

Diagnoza to podstawa. Nie jesteś pewien przyczyn dolegliwości? Udaj się do weterynarza

Jak widać, przyczyn kaszlu jest dużo i nie musi on od razu wskazywać na kaszel kenelowy, czyli CIRD. Jeżeli jednak pies zaczyna kaszleć, możesz pomóc pupilowi, zabierając go jak najszybciej do lekarza weterynarii w celu postawienia odpowiedniej diagnozy.

Lekarz zbada psa i zaleci odpowiednie leczenie lub skieruje Cię do specjalisty, np. kardiologa. Pamiętaj również, że jeżeli mieszkasz w rejonie, w którym często występuje CIRD, nie rezygnuj ze szczepień. Zawsze możesz udać się do lekarza weterynarii, który udzieli Ci wszystkich niezbędnych odpowiedzi na nurtujące Cię pytania.