Cieczka u psa. Ile trwa i jak sobie z nią radzić?

Cieczka, inaczej ruja u suczki, to naturalny element jej rozwoju fizycznego. Jej pojawienie się oznacza, że osiągnęła dojrzałość płciową i odtąd może mieć potomstwo. Jest to też moment, w którym w jej organizmie zachodzą istotne zmiany. Dlatego troskliwy opiekun powinien wiedzieć, jakie są objawy rui oraz jak się w tym czasie opiekować suczką.

Z tego artykułu dowiesz się:

• jakie są objawy cieczki u psa,
• jaka jest częstotliwość jej występowania oraz jak długo trwa cieczka,
• kiedy występuje pierwsza ruja u suczki,
• kiedy zdecydować się na sterylizację lub kastrację.

Czym jest cieczka u suki?

Cieczka u psa to czas, w którym następują po sobie kolejne fazy o charakterystycznych objawach. Suczka w tym czasie może przyciągać szczególne zainteresowanie samców ze względu na wydzielanie feromonów informujących o tym, że przechodzi owulację i może dojść do zapłodnienia.

Z tego powodu właściciel powinien bardzo uważać na suczkę podczas spacerów, nie spuszczać jej ze smyczy i nie pozostawiać bez opieki, aby nie doszło do kopulacji i niekontrolowanego rozrodu.

Ile trwa cieczka u psa i jak często się pojawia?

Cieczka u psa występuje mniej więcej dwa razy do roku – w przypadku psów mniejszych może to być 2-3 razy do roku, a ras dużych – 1 raz w roku i zwykle trwa około 3-4 tygodnie. Pierwsza faza przedrujowa trwa 7-9 dni, a po niej następuje faza rui właściwej trwająca około 7-9 dni. W tym czasie suczka jest gotowa do zapłodnienia, a faza płodna może trwać od 3 do 4 tygodni. Z kolei ciąża u psów trwa 60-70 dni.

Czasami jednak suczka może przechodzić tak zwaną ruję cichą, czyli bezobjawową. Może wtedy wystąpić bardzo skąpe krwawienie, przez co wylizując się, suka może zatrzeć jego ślady.

Zobacz Jak karmić psa? Praktyczny poradnik dla wszystkich właścicieli psów

Nadal jednak podczas rui cichej można zaobserwować u suki opuchnięcie sromu, częste oddawanie moczu i wylizywanie krocza oraz zwiększoną chęć do pieszczot. Chociaż podczas rui bezobjawowej suka zwykle nie wzbudza zwiększonego zainteresowania samców, nadal w tym czasie może dojść do zapłodnienia.

Kiedy pojawia się pierwsza cieczka u suczki?

Pierwsza cieczka u psa może się pojawić między 6, a 12 miesiącem życia w przypadku psów ras mniejszych oraz między 12, a 24 miesiącem życia u psów ras dużych. Brak pierwszej cieczki po ukończeniu 2. roku życia wymaga konsultacji z lekarzem weterynarii. Może to bowiem wskazywać na jakieś patologie rozwijające się w obrębie układu rozrodczego.

Powodem do niepokoju są także: cieczki trwające dłużej niż 21 dni, nieregularne cieczki oraz nieregularne odstępy czasie między kolejnymi cieczkami.

Objawy cieczki – jak wpływa na zachowanie psa

W trakcie cieczki suczka może być wrażliwa, bardziej zmęczona, apatyczna lub odwrotnie, rozdrażniona. Może mieć mniejszy apetyt, ale to za to częściej pić wodę. Będzie też domagać się pieszczot, zwłaszcza w okolicy grzbietu i ogona.

Warto w tym czasie zapewnić suczce spokój, miejsce do odpoczynku oraz stały dostęp do świeżej wody. Nie należy się też denerwować z powodu jej zachowania. Jeżeli w domu są dzieci, warto je uczulić na to, że suczka będzie się czuć nieco gorzej i trzeba z nią postępować delikatnie.

Jaki jest przebieg i fazy cieczki u suczki?

Ruja dzieli się na cztery fazy, a każda z nich wyróżnia się charakterystycznymi objawami. Pierwsza faza rui to proestrus, czyli faza przedrujowa. Trwa około 7 dni od momentu pierwszego krwawienia. To właśnie wtedy można zaobserwować obrzęk sromu i ciemną, krwistą wydzielinę z pochwy. Wynika to z dojrzewania pęcherzyków Graafa oraz macicy przygotowującej się do przyjęcia jajeczek. W tym czasie samica może stać się apatyczna, nieco drażliwa.

W fazie proestrus można zaobserwować też częstsze oddawanie moczu i wylizywanie krocza. Mocz stanowi nośnik feromonów informujący samców o tym, że suczka jest płodna. Niemniej w tej fazie samica nie dopuszcza jeszcze do siebie samców i bywa wobec nich agresywna.

Faza druga to estus, czyli ruja właściwa. Trwa około 9 dni i obejmuje owulację. Na tym etapie macica jest zdolna do rozrodu i przygotowana do przyjęcia zapłodnionego jajeczka. Nadal występuje wydzielina, jednak jest bladoróżowa, a następnie mleczna.

Suczki w tej fazie rui często są bardziej pobudzone, mogą domagać się pieszczot na przykład poprzez charakterystyczne wyginanie grzbietu i odchylanie ogona. Ma to wyrażać otwartość wobec samców.

Faza trzecia diestrus to okres porujowy. Faza trwa jakieś 5 dni. To etap cieczki, w którym organizm suki przygotowuje się do podtrzymania ciąży, jeżeli doszło do zapłodnienia. Intensywnie wzrasta produkcja hormonów, zwłaszcza progesteronu oraz ciałek żółtych odpowiadających za prawidłowy rozwój płodu. Obrzęk sromu się zmniejsza, a wydzielina z dróg rodnych może znów przybrać ciemniejszą barwę.

Faza czwarta anestrus to okres bezrujowy, czyli czas między kolejnymi cieczkami. W tym czasie układ hormonalny suczki się stabilizuje, a zapłodnienie nie jest możliwe.

Jak pomóc psu w czasie cieczki?

Cieczka u psa, zwłaszcza ta pierwsza, to dla każdej suczki niełatwy czas, w którym wymaga troskliwej opieki właściciela. Suczka może czuć się zestresowana i zdezorientowana, dlatego potrzebuje w tym czasie delikatności i zrozumienia.

Występowanie krwawienia może powodować pojawianie się w domu krwistych plam na podłodze czy meblach. Jest to całkowicie naturalne podczas trwania rui, dlatego właściciel absolutnie nie powinien się z tego powodu denerwować czy, co gorsza, karcić pupilki, gdyż nie ma ona na to żadnego wpływu.

By zadbać o higienę suki, można zastosować specjalne majtki z wymiennymi wkładkami higienicznymi. Zapobiegną plamieniu na meble czy podłogę podczas intensywniejszego krwawienia. Jest to jednak czasowe rozwiązanie, gdyż suczka powinna mieć możliwość wylizywać krocze, by utrzymać higienę. W przeciwnym razie może dojść do infekcji dróg rozrodczych.

Ze względu na to, że w czasie rujki samica ściąga duże zainteresowanie samców, istotna jest też kontrola podczas spacerów. Bez odpowiedniej opieki może dojść do kopulacji i zajścia w ciążę. Suczka nie powinna więc biegać bez smyczy ani kontaktować się z innymi czworonogami podczas spaceru.

Sterylizacja albo kastracja, aby uniknąć ciąży u psa

Jeżeli opiekun suczki nie chce, by była w ciąży, warto temu zapobiec, decydując się na zabieg sterylizacji lub kastracji. Sterylizacja nie jest tym samym, co kastracja, choć oba zabiegi skutecznie uniemożliwiają zajście w ciążę.

Sterylizacja polega na podwiązaniu lub przecięciu jajowodów. Nie zahamowuje produkcji hormonów płciowych, zatem nie eliminuje występowania cieczki i wszystkich związanych z nią objawów. Nie chroni też przed ewentualnymi chorobami układu rozrodczego, na przykład o podłożu nowotworowym.

Kastracja natomiast polega na całkowitym usunięciu macicy i jajników podczas zabiegu chirurgicznego, przez co ustaje ruja i znacząco zmniejsza się ryzyko wystąpienia chorób związanych z układem rozrodczym.

Oprócz eliminacji ryzyka ciąży, suka po kastracji staje się spokojniejsza. Zabieg ten jest polecany w przypadku wszystkich suczek, które nie mają być rozmnażane.