Borelioza u psa. Poznaj objawy, leczenie i rokowania

Choroba z Lyme, znana także jako psia borelioza, to infekcyjna choroba wieloustrojowa. Do zachorowania dochodzi w wyniku ukąszenia zwierzaka przez kleszcza będącego nosicielem bakterii Borrelia burgdorferi.

Do niedawna kleszcze były aktywne przede wszystkim latem. Obecnie stanowią potencjalne zagrożenie od wczesnej wiosny do późnej jesieni. Specjaliści szacują, że nawet co trzeci kleszcz może być nosicielem Borrelii. Objawy zakażenia boreliozą u psów są niespecyficzne, co zdecydowanie utrudnia postawienie szybkiej i prawidłowej diagnozy oraz rozpoczęcie leczenia.

Sprawdź, jak pies może się zarazić boreliozą, jakie są pierwsze objawy choroby i jak leczyć boreliozę u psa. 

Choroba z Lyme, czyli psia borelioza

Nazwa infekcji pochodzi od nazwy miasta Lyme, które znajduje się w stanie Connecticut w Stanach Zjednoczonych. W latach 70. XX wieku amerykańscy lekarze odnotowali serię przypadków tajemniczej choroby, którą początkowo mylono z reumatoidalnym zapaleniem stawów.

W 1976 roku lekarze z Lyme po raz pierwszy zidentyfikowali i opisali boreliozę jako chorobę odkleszczową, wywoływaną przez bakterię Borrelia burgdorferi. Zakażenia spowodowane przez tę bakterię występują na całym świecie i są diagnozowane zarówno u ludzi, jak i psów, kotów i koni.

W jaki sposób pies może zarazić się boreliozą?

Zakażenie boreliozą u psa jest wynikiem ukąszenia zwierzaka przez kleszcza, który jest nosicielem bakterii z rodzaju Borrelii. Bakterie przedostają się do krwioobiegu psa wraz ze śliną kleszcza, dlatego do zakażenia najczęściej dochodzi po upływie około 12-24 godzin od momentu przebicia przez kleszcza skóry zwierzaka. 

Uwaga! Kleszcz przemieszcza się po skórze psa około 30-60 minut zanim znajdzie miejsce do żerowania! Dlatego tak ważne jest częste przeglądanie sierści i skóry pupila (najlepiej po każdym spacerze!) i usuwanie z niej ewentualnych wędrujących kleszczy, zanim dojdzie do ugryzienia.

Jakie są objawy boreliozy u psów?

Kleszcze są bardzo małe i mogą pozostać niezauważone, nawet podczas uważnych oględzin sierści i skóry psa. Po upływie 30-60 minut wgryzają się w skórę zwierzaka, a po kolejnych 12-24 godzinach mogą zainfekować Twojego pupila bakterią odpowiedzialną za rozwój boreliozy. Każdy „napity” kleszcz, którego zauważysz na skórze psa lub po odpadnięciu od zwierza (np. na podłodze czy legowisku) – to sygnał, że mogło dojść do zakażenia.

Borelioza jest chorobą, która daje niespecyficzne objawy, co w praktyce oznacza, że symptomy boreliozy można przypisać innym schorzeniom. Jakie objawy mogą sugerować konieczność sprawdzenia pupila pod kątem zachorowania na boreliozę?

Borelioza u psa – objawy wczesne:

• Nagła zmiana w zachowaniu psa – aktywny do tej pory pupil robi się osowiały i apatyczny, nie chce się bawić, unika pieszczot i niechętnie wychodzi na spacery. Pies może być również drażliwy i przejawiać bez wyraźnego powodu zachowania agresywne.
• Zmniejszony apetyt i spadek masy ciała – pies odmawia jedzenia ulubionej karmy i nie jest zainteresowany nową karmą. Rezygnuje również ze smakołyków. Zmniejszony apetyt może skutkować chudnięciem zwierzaka.
• Podwyższona temperatura ciała, której nie można wytłumaczyć innymi dolegliwościami psa.

Objawy zaawansowanej boreliozy u psa:

• Pogłębiające się zmiany w zachowaniu psa – zwierzak staje się coraz bardziej wycofany, apatyczny i osowiały. Do codziennych, standardowych aktywności (zabawy, spacery, treningi) podchodzi niechętnie lub z nich rezygnuje.
• Wysoka gorączka (około 41-41,5°C) – wysoka temperatura ciała utrzymuje się przez cały czas i może być trudna do zwalczenia za pomocą standardowych leków.
• Zapalenie stawów i trudności w poruszaniu się – rozwijająca się choroba może atakować stawy i utrudniać psu poruszanie się. Charakterystycznym objawem jest sztywność stawów i ból towarzyszący chodzeniu.
• Problemy neurologiczne – borelioza zaburza pracę układu nerwowego, czego skutkiem mogą być problemy z koordynacją ruchową, manifestujące się przede wszystkim chwiejnym chodem i zaburzeniami równowagi oraz drgawkami obejmującymi kończyny i ciało psa.
• Zaburzenia pracy układu moczowego – borelioza może obciążać układ moczowy psa i prowadzić do problemów z trzymaniem moczu (pies może zacząć załatwiać potrzeby fizjologiczne w domu). Zakażenie boreliozą może objawiać się poprzez stany zapalne pęcherza i dróg moczowych, kamienie moczowe, a w skrajnych przypadkach może dojść do niewydolności nerek.
• Dolegliwości kardiologiczne – nieleczona i zaawansowana borelioza może prowadzić do zaburzeń pracy serca i układu krwionośnego. Do objawów boreliozy u psa zalicza się m.in. kołatanie serca i arytmię.
• Zmiany skórne i problemy z sierścią – na skórze psa mogą pojawić się zaczerwienienia i podrażnienia, które mogą przypominać rumień (charakterystyczny w przebiegu boreliozy u człowieka). W wyniku podrażnień skóry może dojść obniżenia jakości sierści i jej wypadania.

W przypadku wystąpienia objawów, które sugerują zakażenie boreliozą, ważne jest, aby jak najszybciej skonsultować się z lekarzem weterynarii. Diagnoza boreliozy u psa opiera się na badaniach krwi i testach serologicznych, które potwierdzają obecność przeciwciał przeciwko Borrelia burgdorferi.

Diagnostyka boreliozy – jak wykryć zarażenie psa boreliozą?

W celu postawienia diagnozy konieczne jest umówienie się na konsultację do lekarza weterynarii, który przeprowadzi niezbędne testy i badania pozwalające na zidentyfikowanie obecności bakterii Borrelia burgdorferi lub przeciwciał przeciwko nim.

Do najczęściej stosowanych metod diagnostycznych należą:

• Badania serologiczne (test Elisa, test na boreliozę Western Bolt) – badanie krwi pozwala na wykrycie przeciwciał przeciwko Borrelia burgdorferi w organizmie psa po około 4-6 tygodniach od zakażenia. Badanie to może być wykonywane jako część rutynowej kontroli zdrowia Twojego pupila lub oddzielnie, w przypadku wystąpienia objawów sugerujących boreliozę.
• Test PCR – pozwala na wykrycie obecności DNA krętki Borrelia burgdorferi w próbce krwi lub tkanki. Jest to bardzo precyzyjna metoda diagnostyczna, która wskazuje na obecność materiału genetycznego bakterii we krwi psa.

Wczesna diagnoza i leczenie boreliozy są kluczowe, aby uniknąć powikłań i zapewnić szybki powrót psa do zdrowia.

Jak przebiega leczenie boreliozy u psów?

Leczenie boreliozy u psa polega na podawaniu antybiotyków, zazwyczaj tetracykliny lub doksycykliny. Okres leczenia i dawkowanie zależą przede wszystkim od stopnia zaawansowania choroby i masy ciała psa oraz jego ogólnej kondycji. Antybiotykoterapia wymaga uważnego monitorowania stanu pupila (również pod kątem wystąpienia niepożądanych skutków ubocznych) oraz postępów leczenia.

Jeśli borelioza doprowadziła do powikłań, konieczne może być leczenie celowe (np. kardiologiczne, urologiczne, neurologiczne) oraz leczenie wspomagające z wykorzystaniem leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Po zakończeniu leczenia weterynarz może zlecić powtórce wykonanie tekstów z krwi. Ważne jest również zrealizowanie wszystkich wizyt kontrolnych, aby upewnić się, że infekcja została skutecznie wyeliminowana i że pies wraca do zdrowia.

Ile kosztuje leczenie boreliozy u psa?

Koszt leczenia boreliozy u psa może wahać się od kilkuset złotych do ponad tysiąca złotych lub więcej. Wszystko zależy od stopnia zaawansowania choroby i jej ewentualnych powikłań oraz rasy, wieku, wagi i stanu zdrowia psa. 

Jakie są rokowania dla psa zarażonego boreliozą?

Leczenie boreliozy u psa jest zazwyczaj skuteczne, zwłaszcza w przypadku wczesnego rozpoznania i odpowiednio dopasowanej antybiotykoterapii. Wszystkie lub większość objawów boreliozy najczęściej ustępuje w ciągu 3-5 dni od rozpoczęcia leczenia.

Warto jednak pamiętać, że zapobieganie jest zawsze lepsze od leczenia. Dlatego też stosowanie środków odstraszających kleszcze i regularne kontrolowanie psa po spacerach, aby usunąć wszelkie wędrujące po ciele zwierzaka pasożyty, jest najlepszym, co możesz zrobić dla swojego czworonoga w kontekście ryzyka zachorowania na boreliozę.

Czy są domowe sposoby na wsparcie psa z boreliozą

 Borelioza to choroba wyleczalna, ale jej leczenie powinno odbywać się pod ścisłym nadzorem lekarza weterynarii i zgodnie z jego zaleceniami. Tym, co możesz zrobić w domu dla swojego pupila, jest zadbanie o najwyższej jakości, odpowiednio zbilansowaną karmę, która zaspokoi wszystkie potrzeby żywieniowe pupila w okresie rekonwalescencji. Zapewnij zwierzakowi nieograniczony dostęp do świeżej wody!

Jak chronić psa przed kleszczami i zapobiegać boreliozie? 

Profilaktyka chorób odkleszczowych polega na codziennym, uważnym oglądaniu sierści i skóry psa oraz usuwaniem kleszczy, zarówno tych wędrujących, jak i tych wgryzionych w skórę. Do usuwania kleszczy, które zdążyły się wczepić w skórę należy używać specjalnych narzędzi, np. lassa na kleszcz, kleszczkarty, kleszczołapki lub pompy ssącej.

Uwaga! Usuniętego ze skóry psa kleszcza można oddać do badania pod kątem nosicielstwa bakterii Borrelia burgdorferi. Negatywny wynik oznacza brak zagrożenia dla Twojego przyjaciela.

Ochrona przed boreliozą u psa opiera się również na stosowaniu środków, które zmniejszają ryzyko ukąszenia przez kleszcze i zakażenia bakterią Borrelia burgdorferi. O wyboru są: preparaty odstraszające kleszcze, które są przeznaczone do stosowania na psa (krople, spray) oraz obroże przeciwkleszczowe (pamiętaj o dopasowaniu obroży do wielkości i wagi psa!). Jeśli mieszkasz w regionie, w którym odnotowuje się wysoką aktywność kleszczy – rozważ zaszczepienie psa przeciwko chorobom odkleszczowym.