Atopowe zapalenie skóry u psa – przyczyny, objawy, leczenie

AZS, czyli atopowe zapalenie skóry to choroba skórna o podłożu alergicznym. Dolegliwość objawia się zaczerwieniem i podrażnieniem skóry oraz intensywnym świądem. Pies może intensywnie się drapać i wygryzać sierść z miejsc.

Atopia u psa ujawnia się w pierwszych miesiącach życia zwierzaka i najczęściej jest diagnozowana w wieku od sześciu miesięcy do trzech lat. AZS jest chorobą przewlekłą i skomplikowaną w leczeniu, która wymaga stałej opieki weterynaryjnej oraz dbałości o pielęgnację skóry psa i jego dietę. Leczenie AZS zazwyczaj obejmuje zarówno kontrolę objawów (np. leki przeciwhistaminowe, leki przeciwzapalne) jak i zarządzanie alergenami (np. zmiana diety, unikanie alergenów kontaktowych).

Sprawdź, jakie są przyczyny i objawy atopowego zapalenia skóry u psa oraz jak przebiega leczenie AZS.

Przyczyny atopowego zapalenia skóry u psa (AZS)

Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest dość powszechną chorobą skórną, której mechanizm opiera się na nieadekwatnej odpowiedzi układu immunologicznego zwierzaka na wybrane alergeny.

Przeczytaj na blogu: Alergia u psa – objawy i metody rozpoznania

Reakcje alergiczne są wywoływane przez substancje, które u zdrowych psów nie powodują żadnych problemów. W przypadku AZS objawy skórne mogą zostać wywołane przez alergeny pokarmowe (składniki diety, np. mięso kurczaka, zboża i gluten, konserwanty), alergeny kontaktowe (np. pyłki, roztocza i substancje chemiczne) oraz alergeny wziewne (np. pyłki, pleśnie)

U niektórych psów AZS może mieć charakter sezonowy i nasilać się w określonych porach roku, np. w przypadku uczulenia na pyłki – szczególnie wiosną i jesienią, gdy poziom alergenów jest wyższy.

Atopia u psów, które rasy są na nią bardziej narażone?

AZS u psów ma często podłoże genetyczne. Przedstawiciele niektórych ras psów są bardziej predysponowani do tej choroby niż inne, a jeśli rodzice Twojego psiaka borykali się z atopowym zapaleniem skóry – prawdopodobieństwo, że pupil będzie miał alergię, jest jeszcze wyższe. 

Przeczytaj na blogu: Jak dbać o skórę i sierść psa

Rasy psów, u których stwierdzono wyższy stopień ryzyka zachorowania na atopowe zapalenie skóry to: west highland white terrier, sznaucer (przede wszystkim miniaturowy), labrador retriever i golden retriever, shar pei, buldog angielski, bulterier i cocer spaniel.

Objawy atopowego zapalenia skóry

Atopowe zapalenie skóry u psa może manifestować się różnymi objawami skórnymi, o zmiennym nasileniu. Do najbardziej charakterystycznych objawów alergicznego zapalenia skóry należą podrażnienia skóry i towarzyszący im świąd. 

Poznaj wszystkie objawy atopii skórnej:

• Świąd – skóra ze zmianami atopowymi jest przesuszona, podrażniona i swędząca. Pies może intensywnie się drapać (jakby miał pchły), ocierać się o meble, a także oblizywać lub podgryzać skórę i wygryzać sobie sierść. Nadmierna drapanie i obgryzanie skóry może prowadzić do powstawania owrzodzeń, zadrapań i otwartych ran. 
• Zaczerwienienie i stan zapalny skóry – skóra psa może być miejscowo zaczerwieniona oraz obrzęknięta, cieplejsza i bolesna.  
• Łuszczenie się skóry – skóra atopowa jest często przesuszona, co może powodować jej łuszczenie. Pies może również tracić włosy na obszarach dotkniętych zmianami alergicznymi, co może prowadzić do utraty sierści i tworzenia się łysych plam.
• Infekcje skórne – podrażniona i uszkodzona skóra jest bardziej podatna na infekcje bakteryjne lub grzybicze, które mogą w znaczący sposób pogorszyć jej stan oraz ogólną kondycję i samopoczucia zwierzaka.

U niektórych psów atopowe zapalenie skóry może manifestować się również w postaci objawów usznych (świąd, zapalenie ucha, nadmierna produkcja woskowiny) i objawów ocznych (świąd, łzawienie, zaczerwienienie białek oczu). W zaawansowanych przypadkach AZS może wpływać na ogólną kondycję psa, prowadząc do apatii, utraty apetytu lub zmian w zachowaniu.

Jeśli zauważasz u swojego psa objawy sugerujące atopię, takie jak świąd i problemy skórne, niezwłocznie skonsultuj się z lekarzem weterynarii, który przeprowadzi z Tobą pogłębiony wywiad, dokładnie zbada psa oraz zleci wykonanie odpowiednich testów. Postawienie diagnozy i wdrożenie odpowiedniego leczenia, pomoże złagodzić objawy choroby i poprawić komfort psa.

Jak przebiega leczenie atopowego zapalenia skóry u psów?

Terapia atopowego zapalenia skóry ma na celu zarówno łagodzenie świądu i stanu zapalnego skóry, jak i redukcję zmian skórnych oraz minimalizowanie ryzyka nawrotów choroby skóry w przyszłości. 

Leczenie w przypadku atopowego zapalenia skóry jest procesem długotrwałym i zawsze wymaga ścisłej współpracy z lekarzem weterynarii. Pierwszym krokiem jest diagnostyka atopowego zapalenia skóry u Twojego psa, w ramach której konieczne będzie wykonanie skórnych testów alergicznych. W ten sposób można potwierdzić, że pies cierpi na atopowe zapalenie skóry i zidentyfikować alergeny (dzięki przeciwciałom), które wywołują objawy choroby.

W ramach immunoterapii weterynarz może przepisać czworonogowi leki przeciwhistaminowe lub glikokortykosteroidy, które pomogą w złagodzeniu objawów oraz przeprowadzić odczulanie.  Metody leczenia muszą być dostosowane do aktualnego stanu skóry zwierzaka – jeśli doszło do rozległego podrażnienia i przerwania bariery ochronnej skóry, która została zainfekowana bakteriami lub grzybami, konieczne będzie wdrożenie leków przeciwzapalnych lub przeciwgrzybicznych.

Jeśli AZS jest spowodowane alergią pokarmową, specjalista zaleci zmianę standardowej karmy na specjalną karmę hypoalergiczną lub zaproponować dietę eliminacyjną, z której zostaną wykluczone potencjalne alergeny.

W przypadku reakcji alergicznych na substancje środowiskowe (najczęstszy alergen to pyłki traw) – konieczne będzie opracowanie takich rutyn i tras spacerowych, które pozwolą zminimalizować kontakt czworonoga z alergenami. Spacery wcześnie rano i po deszczu, unikanie łąk w okresie intensywnego pylenia to najlepsze, co możesz zrobić dla swojego pupila.

Zobacz wszystkie kosmetyki do pielęgnacji skóry i sierści psa

Jeśli pies uczulony jest na roztocza kurzu domowego – zrezygnuj z dywanów i zainwestuj w wysokiej klasy odkurzacz. 

Pamiętaj, że atopowa choroba skóry u psów ma charakter przewlekły, a regularne wizyty kontrolne u weterynarza są niezbędne, aby monitorować postęp leczenia i dostosowywać plan terapeutyczny.

Czy istnieją domowe sposoby atopii u psów?

Atopowe zapalenie skóry musi być prowadzone zgodnie z zaleceniami lekarza i pod jego ścisłą kontrolą. Domowe sposoby leczenia to zabiegi pielęgnacyjne, które należy realizować z zastosowaniem specjalnych szamponów lub płynów do mycia skóry wrażliwej i atopowej oraz rygorystyczne przestrzeganie diety (w przypadku alergii pokarmowych). Co jeszcze możesz zrobić dla swojego pupila? Otocz go troską i miłością oraz zadbaj o spokojne otoczenie. Stres może pogorszyć objawy kliniczne, dlatego ważne jest, aby zapewnić psu bezpieczeństwo i komfort na co dzień. 

Czy możliwie jest całkowite wyleczenie psa z AZS?

AZS jest przewlekłą chorobą i jej całkowite wyleczenie nie jest możliwe. Jednak prawidłowo prowadzona terapia, właściwa pielęgnacja skóry oraz Twoja uważna i troskliwa opieka nad psem mogą zredukować objawy i zminimalizować ryzyko wystąpienia ostrych nawrotów choroby, a co za tym idzie – poprawić jakość życia psa. 

Pamiętaj, że każdy organizm jest inny, dlatego najlepszy plan leczenia dla Twojego psa musi być ustalony indywidualnie, na podstawie wywiadu i badań.